środa, 3 maja 2017

Słupy - warownia na szlaku



Słupy - ich znaczenie i zapomniana wieża.

Witajcie

Wieża w Kazimierzu Dolnym
[autor:Olek Remesz , Wikipedia]
Tym razem chciałem się odwołać do pewnej zasady obronności występującej w średniowieczu.
Chodzi mi o wieże obserwacyjne mające też walory obronne. Występowały one na planie koła lub owalu, rzadziej w formie kwadratu czy wielokąta, które tworzyły martwe pola.
  Były to wysokie obiekty, nawet do 50m o bardzo grubych murach (2-3m), dzięki czemu stanowiły ostateczny punkt obrony. W przeciwieństwie do podobnych obiektów, znany m.in. ze starej baśni nie były one stale zamieszkane. Miały one wejście na pewnej wysokości i często dolna część wykorzystywane jako lokalny areszt czy więzienie.
W pewnych rozwiązaniach były one połączone gankiem z domem pana feudalnego. W tego typu rozwiązaniach były one protoplasta późniejszych baszt.
Obiekty takie występowały też często wzdłuż ważnych szlaków komunikacyjnych. Jednym z takich szlaków była droga Jeziorany - Olsztyn.

Właśnie na tej trasie pojawia się miejscowość Słupy, występująca w dokumentach z roku 1374 po nazwą Stolpe, a potem przewijającą się pod nazwami Stołp, Stołpy, Stolpen, a więc sugerującej pochodzenie jej nazwy o takiej wieży. Rzeczywiści przyglądając się mapie i topografii terenu jest to idealne miejsce na taki strategiczny obiekt w tamtejszych realiach średniowiecza. 
Te przypuszczenia potwierdził w XIX wieku badacz pruski porucznik Johann Guise, jeden z pierwszych badaczy pruskich grodzisk. Znalazł on relikty ziemne we wschodniej części wsi, niedaleko drogi z Olsztyna do Barczewka. Inny niemiecki archeolog Hans Crome, również wspomina o tym obiekcie w roku 1941, ale jako nieistniejącym i niemożliwym do ustalenia.

[autor: Robert Klimek, Internet]
Jak się jednak okazuje grudek strażniczy mieścił się we wschodniej części wsi (obok przedszkola). Istniejący nam nasyp o średnicy ok 20m jest prawdopodobnie podstawą istniejącej tam wieży.


Olsztyn - Powstanie zamku i miasta

To kolejny ciekawy temat, już nie tylko z historii miasta, ale i z całego regionu. Tak jak pisałem we wcześniejszym pości o pochodze...